VOORKOMEN VAN OVERVERHITTING – DEEL 2

Geschreven op 26 juni 2020 door Romy Schneider

ACTIEVE KOELING

Er zijn verschillende soorten actieve koeling mogelijk. Deze hebben verschillende werkingsmechanismen en kennen elk hun voor- en nadelen. Heb je bij de inventarisatie geconstateerd dat het ventilatiesysteem niet naar behoren werkt, los dit dan eerst of nog beter gelijktijdig op. 
In principe wordt onderscheid gemaakt tussen centrale en decentrale systemen.  Centrale systemen werken efficiënter en gebruiken daardoor in totaal minder energie. Decentrale systemen zijn makkelijker in een bestaand gebouw in te bouwen.

Daarnaast wordt onderscheid gemaakt of het een systeem is waar de verse binnenlucht gekoeld wordt of dat de reeds aanwezige lucht in de kamer in de koelunit gekoeld wordt en weer terug geblazen wordt. Dit laatste noemen wij een recirculatiesysteem. Een dergelijk systeem vergroot het risico op verspreiding van virussen in de binnenlucht. Dit geldt met name als er onvoldoende ventilatie (luchtverversing) plaatsvindt en voor centrale systemen waar geen volledige scheiding van de toe- en afvoerstromen plaatsvindt. Het voorkomen van besmetting weegt dan zwaarder ten opzichte van het behalen van thermisch comfort.

Bron en uitgebreide informatie hierover in de: REHVA COVID-19 guidance document, April 3, 2020.

TIPS VOOR DE KEUZE

• Probeer eerst of een ventilator voldoende effect biedt. De lucht wordt hierdoor niet afgekoeld, maar door de snellere luchtstroom lijkt het koeler.
• Wil je een (mobiele) airco gebruiken, stuur dan aan op maximaal 5 graden verschil t.o.v. de buitentemperatuur. Hoewel de verleiding groot kan zijn, zorg dat op hete dagen het temperatuurverschil tussen binnen en buiten niet te groot wordt. Te grote temperatuurverschillen zijn ongezond.
• Vermijd mobiele airco’s in groepsruimten. Het vermogen van deze units is niet geschikt om grote ruimtes te koelen. Het gevolg is een laag koeleffect maar wel hoge energiekosten en veel lawaai uitgaande van het apparaat.
• Houd er tevens rekening mee dat een (mobiele) airco meestal een recirculatiesysteem is: hij koelt steeds dezelfde aanwezige lucht in een kamer. Hij ververst niet de lucht, verbetert dus niet de luchtkwaliteit, en zorgt dan ook niet voor een verlaging van de CO2 concentratie. Een dergelijk systeem vergroot het risico op verspreiding van virussen in de binnenlucht. Dit geldt met name als er onvoldoende ventilatie (luchtverversing) plaatsvindt en voor centrale systemen waar geen volledige scheiding van de toe- en afvoerstromen plaatsvindt.  Het voorkomen van besmetting weegt dan zwaarder ten opzichte van het behalen van thermisch comfort.
• Controleer bij het toepassen van meerdere units van te voren of het vermogen van de elektriciteitsaansluiting voldoende is.
• Controleer alvorens het toepassen of je ventilatiesysteem naar behoren werkt.
  Kies indien je het toepast voor een natuurlijk koudemiddel (lagere milieubelasting)
• Heb je een systeem met balansventilatie en warmteterugwinning (wtw), kijk dan of je een centrale luchtkoeler kunt toepassen (adiabatische koeling). Dit is een alternatief voor een airco zonder gebruik van milieubelastende koelmiddelen.

Ventilator, luchtkoeler of airco? Wat past bij jouw situatie? Ieder systeem heeft zijn eigen werkingsmechanisme en kent zijn voor- en nadelen. Een inventarisatie doen of meer toelichting op de basisprincipes en keuzemogelijkheden? Neem vandaag nog contact op!

Download hier alvast de factsheet: “Handreiking decentrale koeling” met een vergelijkend overzicht van verschillende systemen.

ALGEMENE TIPS, DO’S EN DONT’S

• Doe de zonwering naar beneden voordat de zon om de hoek komt
• Ventileer in de zomer ‘s nachts. Als je zomernachtventilatie toepast is het in de ochtend (bij opening) in het gebouw vaak koeler dan buiten. Je hebt dan een frisse start.
• Spreek af dat je pas vanaf een binnentemperatuur van 25 graden actief gaat koelen.
• Sluit alle ramen en deuren zodra je een actieve koeling aanzet.
• Gebruik je een airco, zorg dan dat de gebruiker slechts een paar graden kan bijsturen. Zet de airco vooral niet te laag. Te grote temperatuurschommelingen zijn niet goed voor de gezondheid.
• Zorg dat er niet per ongeluk tegelijk verwarmd en gekoeld kan worden. Een vaak voorkomend probleem: vloerverwarming en airco staan gelijktijdig aan.
• Vermijd luchtbevochtigers in de ruimte. Te vochtige lucht kan gezondheidsproblemen veroorzaken, bijvoorbeeld door schimmels en snellere groei van huisstofmijt. In de zomer is de lucht vaak toch al vochtiger.

NIET TE VERGETEN: HET ONDERHOUD

• Monteer en verwijder een airco unit niet zelf. Laat dit door een gecertificeerd bedrijf doen.
• Klimaatsystemen vragen onderhoud. Laat de inspecties door een gecertificeerd bedrijf doen.

Nog beter is het natuurlijk te voorkomen dat de warmte het pand binnenkomt. Houd om te beginnen de vuistregel in het achterhoofd: warmte die het pand niet in komt, hoeft er ook naderhand niet uit! Om het pand koel te houden, pas je bij voorkeur eerst passieve koeling toe. Lees hiervoor de tips: over OPWARMING VOORKOMEN / PASSIEVE KOELING.

Wil je systematisch naar meer grip op het binnenklimaat? Lees het blog ‘Grip op het binnenklimaat’ met het stappenplan.